Θεσσαλονίκη ...ιστορία πίσω στο χρόνο

ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ...ιστορία πίσω στο χρόνο

Μία πόλη που απλώνει τα πετραδάκια της ιστορίας της, από τους ελληνιστικούς χρόνους, μέχρι σήμερα. 
Δεν είμαι Θεσσαλονικιά, αλλά νοιώθω πως είμαι…
Η πόλη αυτή περιμάζεψε πολλούς… πάρα πολλούς στα δυόμιση χιλάδες περίπου χρόνια της ιστορίας της και ανάμεσα σε αυτούς και μένα … άλλωστε το είπε το 14ο αιώνα ο λόγιος Νικηφόρος Χούμνος: «κανείς δε μένει χωρίς πατρίδα όσο υπάρχει η Θεσσαλονίκη» ("Ουδείς άπολις, μέχρις αν ή των Θεσσαλονικέων ή πόλις")

Ήθελα να κάνω μια ιστορική αναδρομή επιγραμματικά. Στη συνέχεια πρόσθεσα αρκετές παραπομπές γιατί κάποια γεγονότα αξίζουν μεγαλύτερη έκταση.
Σαν εισαγωγή θα αναφέρω από πού πήρε το όνομά της…

Το 316 π.Χ., μόλις δύο χρόνια αφότου είχε καταλάβει την εξουσία, ο βασιλιάς της Μακεδονίας Κάσσανδρος ίδρυσε, στην εσοχή του Θερμαϊκού κόλπου, την πόλη της Θεσσαλονίκης. Για να καλοπιάσει τους Μακεδόνες , της έδωσε το όνομα της συζύγου του, που ήταν ετεροθαλής αδελφή του Μ. Αλεξάνδρου και κόρη του Φιλίππου του Β’ και της πέμπτης συζύγου του, της Θεσσαλής πριγκίπισσας Νικησιπόλης. Ονόμασαν την κόρη τους Θεσσαλονίκη γιατί ο Φίλιππος, όταν γεννήθηκε η κόρη του, μόλις είχε πετύχει μια σημαντική νίκη κατά των Θεσσαλών.

Σκοπός του Κάσσανδρου, ήταν να δημιουργήσει ένα εμπορικό κέντρο, αλλά και ένα λιμάνι για να αγκυροβολεί τον στόλο του, με σχετική ασφάλεια, μια και ο κόλπος ήταν πολύ στενός για να αναπτύξει εχθρός όλη του την ναυτική δύναμη και να επιτεθεί στην πόλη.

Τον στόχο τον προέβλεψε σωστά. Τις συνέπειες όμως αυτού του ρόλου δεν μπορούσε να τις προβλέψει καθώς η Θεσσαλονίκη, όσο καμιά άλλη πόλη στην Ελλάδα, ακολούθησε τις περιπέτειες που επιφύλαξε η ιστορία στην Ελλάδα και ακόμη περισσότερες εξαιτίας ακριβώς αυτής της θέσης που κατέχει…

Θεσσαλονίκη... μια πόλη πολυδιάστατη και πολυπολιτισμική σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της

315 π.Χ.~ Επίσημη ίδρυση της Θεσσαλονίκης κατόπιν συνένωσης 26 μικρών πόλεων της περιοχής του Θερμαϊκού, από τον βασιλιά της Μακεδονίας Κάσσανδρο.

168 π.Χ. ~ Μετά την ήττα των Μακεδόνων από τους Ρωμαίους η Θεσσαλονίκη γίνεται πρωτεύουσα της Επαρχίας της Μακεδονίας

42 π.Χ.~ Έπειτα από τη μάχη των Φιλίππων η Θεσσαλονίκη ονομάζεται «ελεύθερη πόλη» απολαμβάνοντας διοικητικά και οικονομικά προνόμια λόγω της βοήθειας που παρείχε στον Αντώνιο και Οκταβιανό.

50 μ.Χ.~ Ίδρυση της πρώτης Χριστιανικής εκκλησίας από τον Απόστολο Παύλο.



293 – 305 μ.Χ. ~ Η Θεσσαλονίκη γίνεται έδρα ενός από τα τέσσερα τμήματα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από τον καίσαρα Γαλέριο.



303 μ.Χ. ~ Μαρτυρεί ο Άγιος Δημήτριος κατόπιν διωγμού του Διοκλητιανού.

ο τόπος του μαρτυρίου  

312-313 ~ Ανέγερση ενός υποτυπώδους ναού στον χώρο όπου μαρτύρησε ο Αγ. Δημήτριος. Το κτίσμα αποτελεί την πρώτη χριστιανική εκκλησία της περιοχής.

Αυτή είναι η παλιότερη φωτογραφία της πόλης και είναι του Ούγγρου φωτογράφου Γιόζεφ Ζέκελι. Η ιστορική λήψη έγινε το 1863.Η πόλη είναι μέσα στα γκρεμισμένα σε νεώτερες φωτογραφίες τείχη της. Διακρίνετε ο Πύργος της αποβάθρας,ο βυζαντινός λιμενοβραχίονας, η Χρυσή Πύλη, το Επταπύργιο και τα φρούρια Βαρδαρίου και Λευκού Πύργου.


324 ~ Κατασκευή τεχνητού λιμανιού στον σημερινό χώρο των Λαδάδικων από τον Μέγα Κωνσταντίνο ο οποίος επέλεξε την πόλη ως ορμητήριο του.


390 ~ Σφαγή 7.000 Θεσσαλονικέων στον Ιππόδρομο

 σφαγή στον ιππόδρομο της Θεσσαλονίκης 390 μ.χ.
ξυλογραφία του 16ου αι.

της Θεσσαλονίκης,  με διαταγή του Θεοδοσίου  Α', ως τιμωρία για την εξέγερση εναντίον της φρουράς του, που αποτελούνταν από Γότθους με διοικητή τον Βουτέριχο.
( από τις πιο μελανές σελίδες  της ιστορίας της πόλης !
Ο Θεοδόσιος Α', δέχτηκε την γενική κατακραυγή και ο επίσκοπος των Μεδιολάνων του αρνείται την θεία μετάληψη.

 Ο αυτοκράτορας  για να εξιλεωθεί  χτίζει στο ανατολικό μέρος των τειχών ένα ορφανοτροφείο για τα ορφανά των θυμάτων της σφαγής.Εκεί, στην αυλή του ορφανοτροφείου, μετά από χρόνια χτίστηκε το εκκλησάκι του " Αγίου Νικολάου των Ορφανών". 

 Ο ιππόδρομος συνέχισε να λειτουργεί μέχρι τα τέλη του 5ου αιώνα περίπου, όπου και απαγορεύτηκαν οι ιπποδρομίες σαν ειδωλολατρικό κατάλοιπο.    )

479 ~Η πόλη πολιορκείται από τους Οστρογότθους, οι οποίοι αποκρούονται.

536 ~ Η Θεσσαλονίκη γίνεται πρωτεύουσα του Θέματος (διοικητικής περιφέρειας) του Ιλλυρικού από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό

580 ~ Η πόλη πολιορκείται για δύο χρόνια, χωρίς επιτυχία από έναν λαό Μογγολικής καταγωγής τους Αβάρους.

620 ~Ένας μεγάλος σεισμός ισοπεδώνει την πόλη.

904 ~ Η πόλη καταλαμβάνεται από Σαρακηνούς πειρατές και καταστρέφεται. Χιλιάδες Θεσσαλονικείς σφάζονται ή πωλούνται ως σκλάβοι.

1150 ~ Καθιερώνονται τα Δημήτρια (θρησκευτικές και λαϊκές γιορτές) προς τιμήν του πολιούχου Αγίου Δημητρίου.

1185 ~ Οι Νορμανδοί πολιορκούν και καταλαμβάνουν της πόλη σφάζοντας 7000 κατοίκους.

1204 ~ Στο πλαίσιο της Δ’ Σταυροφορίας η πόλη καταλαμβάνεται από τους Φράγκους και γίνεται πρωτεύουσα του Λατινικού βασιλείου.

1224 ~ Η πόλη ανακαταλαμβάνεται από τον Θεόδωρο Δούκα Κομνηνό ηγεμόνα της Ηπείρου. Η πόλη γίνεται πρωτεύουσα του Δεσποτάτου της Ηπείρου έως το 1246.

1246 ~ Η Θεσσαλονίκη καταλαμβάνεται από τον αυτοκράτορα της Νίκαιας Ιωάννη Βατατζή.

1261 ~ Κατάργηση της Λατινοκρατίας, το Βυζάντιο παραχωρεί προνόμια σε Βενετούς και Γενουάτες που μένουν στην πόλη και δημιουργούν μια συνοικία η οποία αργότερα ονομάζεται «Φραγκομαχαλάς»(περιοχή γύρω από την οδό Βαλαωρίτου σήμερα).


1284 ~ Η πόλη δίνεται ως προίκα στην κόρη του Ιταλού Γουλιέλμου Ζ’ Μομφερά, Γιολάνδη, την οποία παντρεύεται ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β’ Παλαιολόγος. Η Γιολάνδη μετονομάζεται σε Ειρήνη και εγκαθίσταται μόνιμα στην πόλη.

 Η Σιμωνίς Παλαιολογίνα.

1303 ~ Η πόλη απειλείται από τον βασιλιά της Σερβίας Στεφάν Ούρο Β’ Μιλούτιν. Λύση δίνεται με τον γάμο του Μιλούτιν με την πεντάχρονη κόρη του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β΄, Σιμωνίς Παλαιολογίνα, που διατελείται στην Θεσσαλονίκη. Έτσι συνάπτεται συμμαχία.

[Η Σιμωνίς Παλαιολογίνα, ήταν γνωστή για την ομορφιά της και την αγνότητα της στην σερβική παράδοση.
Μια τοιχογραφία της στο μοναστήρι της Γρατσάνιτσα θεωρείται πολύτιμη από την σερβική τέχνη, αλλά δυστυχώς είναι κατεστραμμένο το πρόσωπό της.
Μετά το θάνατο του Μιλούτιν το 1321, έγινε μοναχή στο μοναστήρι του" Αγίου Ανδρέα εν Κρίσει" στην Κωσταντινούπολη. Εκεί πέθανε πέντε χρόνια αργότερα.
Ο Σέρβος ποιητής, πολιτικός και ακαδημαϊκός Μίλαν Ράκιτς (1876 -1938) έγραψε λυρικό ποίημα για την Σιμωνίς.
Ο αστεροειδής 1675 Σιμωνίς, που ανακαλύφθηκε το 1938 από τον Σέρβο αστρονόμο Μίλοραντ Πρότιτς, πήρε το όνομά της από αυτήν.]

  

1387 ~ Η Θεσσαλονίκη καταλαμβάνεται προσωρινά από τους Τούρκους, δεν ενσωματώνεται όμως στην οθωμανική αυτοκρατορία παρά μόνο πληρώνει ετήσιο φόρο στον σουλτάνο. Η πόλη μετά την μάχη της Άγκυρας και την ήττα των Τούρκων παραδίνεται ξανά στο Βυζάντιο.

1423 ~ Υπό την απειλή βίαιης κατάληψης της πόλης από τους Τούρκους ο Ανδρόνικος Παλαιολόγος παραδίδει της πόλη υπό όρους στους Ενετούς. Η πόλη θα παραμείνει υπό Βενετική κυριαρχία μέχρι το 1430 οπότε και καταλαμβάνεται οριστικά από τους Τούρκους.





Το ανατολικό τείχος περικλείει την πόλη.Διακρίνονται οι μιναρέδες από τα τζαμιά που προστέθηκαν στις μεγαλύτερες βυζαντινές εκκλησίες.



1430 ~ Η Θεσσαλονίκη καταλαμβάνεται οριστικά από τον σουλτάνο Μουράτ ‘Β. Χιλιάδες Θεσσαλονικείς σφάζονται ή πωλούνται σε σκλαβοπάζαρα.

1492 ~ Χιλιάδες Εβραίοι διώκονται από την Ιβηρική 
χερσόνησο και την Κεντρική Ευρώπη και εγκαθίστανται στη Θεσσαλονίκη.  

εβραϊκή συνοικία της Θεσσαλονίκης.

εβραίες σε ώρα διασκέδασης 

[Εκείνη την περίοδο, οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης ήταν συγκεντρωμένοι σε τρεις κυρίως περιοχές: σε μία συνοικία κοντά στο τείχος της πόλης στο λιμάνι, δηλαδή πολύ κοντά στην κεντρική αρτηρία του εμπορίου, στο Φραγκομαχαλά (η γειτονιά των ξένων από την Ευρώπη), όπου μάλλον ζούσε η αριστοκρατία των Εβραίων και τέλος στη συνοικία κοντά στο ιπποδρόμιο, που ήταν κατεξοχήν ελληνική.
Οι οθωμανοί κατοικούσαν στα ανώτερα σημεία της πόλης και είχαν εκδώσει διάταγμα που να λέει πως τα σπίτια όλων των υπολοίπων έπρεπε να είναι δύο μέτρα τουλάχιστον χαμηλότερα από τα δικά τους.
Το 1519, σύμφωνα με τα οθωμανικά αρχεία, στην πόλη κατοικούν 6870 μουσουλμάνοι, 6635 χριστιανοί και 15715 εβραίοι.]

το λιμάνι της Θεσσαλονίκης σε χαλκογραφία του 17ου αιώνα.

1655 ~ Ακολουθώντας το παράδειγμα του Σαμπατάι

Ο Σαμπατάι Σεβή το 1665

Σεβή («μεσσία» των εβραίων από την Σμύρνη που επιλέγει να ασπαστεί το Ισλάμ, γιατί διαφορετικά θα χάσει το κεφάλι του...) περίπου 300 οικογένειες (1500-2000 άτομα )τον ακολουθούν και εξισλαμίζονται, κρατώντας όμως στην ιδιωτική τους ζωή ιουδαϊκά τυπικά της θρησκείας τους.   Είναι οι λεγόμενοι "ντονμέδες" με θρησκευτικό τους κέντρο στην Θεσσαλονίκη το Γενί Τζαμί.

Οι Ντονμέδες αποτέλεσαν υπολογίσιμη κοινότητα  στη Θεσσαλονίκη με μεγάλη οικονομική δύναμη. Έφυγαν από την πόλη με την ανταλλαγή πληθυσμών μετά την μικρασιατική καταστροφή.  

1821 ~ Στην επανάσταση της Μακεδονίας σφάζονται ως αντίποινα 2000 γυναικόπαιδα της Θεσσαλονίκης.

1835 ~  Επαναλειτουργεί το «Ελληνικόν Σχολείον» ίδρυμα δευτεροβάθμίας εκπαίδευσης. Δέκα χρόνια αργότερα ιδρύεται και το «Ανώτερον Παρθεναγωγείον» το οποίο προετοίμαζε δασκάλες και νηπιαγωγούς.

1850 ~ Ιδρύεται το πρώτο Ελληνικό τυπογραφείο της πόλης από τον Μιλτιάδη Γκαρμπολά.

Το μνημείο με την ονομασία «Μαγεμένες» ή Είδωλα, Las Incantadas στα ισπανοεβραϊκά, ανήκε πιθανότατα σε ένα σημαντικό δημόσιο κτήριο στο κέντρο της ρωμαϊκής Θεσσαλονίκης. Χρονολογείται στο τέλος του 2ου ή στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ. και τοποθετείται κάπου ανάμεσα στην Παναγία Χαλκέων, τα Λουτρά Παράδεισος και στον Άγιο Νικόλαο, στον άξονα της σημερινής οδού Αριστοτέλους.

1864 ~ Ο Γάλλος Em. Miller, αφαιρεί από την Ρωμαϊκή αγορά της πόλης αρχιτεκτονικά γλυπτά, τα οποία τα μεταφέρει στο Λούβρο.
[Οι «Μαγεμένες» μας παραπέμπουν στη λατρεία του Διόνυσου και ήταν τοποθετημένες κατά τον 2ο αιώνα στο ύψος περίπου της Αρχαίας Αγοράς και δίπλα από τα Λουτρά Παράδεισος.Πρόκειται για ανάγλυφες, μυθολογικές μορφές, 8 στο σύνολό τους, που διακοσμούσαν μια κορινθιακή κιονοστοιχία και αναπαριστούσαν τον νεαρό θεό Διόνυσο δίπλα σε έναν πάνθηρα, την Αύρα με το πέπλο της, την Αριάδνη στεφανωμένη με τα φύλλα μιας κληματαριάς, τη Λήδα μαζί με τον κύκνο, μια Μαινάδα που παίζει διπλό φλάουτο, το Γανυμήδη μαζί με τον Δία μεταμορφωμένο σε αετό και έναν Διόσκουρο με μια αναπαράσταση αλόγου στα πόδια του.
Οι αιώνες θα περάσουν και στην περιοχή θα αναπτυχθεί η εβραϊκή συνοικία Rogos. Ένα τμήμα τότε από τη «Στοά των Ειδώλων» με τις «Μαγεμένες» θα βρεθεί ενσωματωμένο στο σπίτι ενός πλούσιου Εβραίου υφασματέμπορα, του Λιάτσι Αρδίτη. Την εποχή εκείνη αποκαλούνται «Las Incantadas». Το σημαντικότερο και πιο όμορφο μνημείο της αρχαιότητας στη Θεσσαλονίκη!

ΟΙ "ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ" ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ-LAS INCANDADAS 

Ταινία μικρού μήκους/τεκμηριογράφημα

Διάρκεια:15'

Παραγωγή-Δημιουργία:©ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟΝ/visalti­s.net-2013

δείτε το και εδώ : https://www.youtube.com/watch?v=wnYiw6PT30g

για όλη την ιστορία των "Μαγεμένων" και της κλοπής τους διαβάστε εδώ:

http://www.elzoni.gr/html/ent/945/ent.16945.asp

1871 ~ Η πόλη συνδέεται σιδηροδρομικώς με τα Σκόπια. Θα χρειαστούν περίπου άλλα δέκα χρόνια για να συνδεθεί με το Βελιγράδι και με το Ευρωπαϊκό δίκτυο.

το λιμάνι και ο συρμός του τρένου. Διαβάστε σε αυτό το άρθρο όλη την ιστορία της δημιουργίας του σιδηροδρομικού σταθμού  της Θεσσαλινίκης: http://parallaximag.gr/thessaloniki/chartis-tis-polis/i-thessaloniki-palia-paleos-sidirodr

η προκυμαία της παραλίας...
Το νηματουργείο των Εβραίων αδελφών Σαϊας,
 1873-1917, Θεσσαλονίκη, αρχείο Γ. Μέγα. 
Στο βάθος διακρίνετε ο Λευκός Πύργος

1873 ~ Δημιουργείται η προκυμαία της παλιάς παραλίας.











1875 ~ Ιδρύεται το «Ελληνικό Διδασκαλείο» για την επιμόρφωση των δασκάλων και εκδίδεται η πρώτη ελληνική εφημερίδα "Ερμής" από τον Σοφοκλή Γκαρμπολά.

το τουρκικό προξενείο 

1880 ~  Γεννιέται ο Μουσταφά Κεμάλ στο σημερινό Τουρκικό Προξενείο, ο οποίος σπούδασε στην κατώτερη στρατιωτική σχολή της Θεσσαλονίκης και πρωταγωνίστησε στην επανάσταση των Νεότουρκων του 1908 που άρχισε από την Θεσσαλονίκη.

η Καμάρα ...και το τραμ!

1893 ~ Δρομολογούνται τα πρώτα ιπποκίνητα τραμ στην πόλη που το 1907 γίνονται ηλεκτροκίνητα.

1897 ~ Γαλλική τεχνική εταιρία κατασκευάζει το τεχνητό λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

1904-1908 ~ Σημειώνονται ένοπλες συγκρούσεις Ελλήνων και Βουλγάρων κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα στην ύπαιθρο της Μακεδονίας. Στρατηγείο του αγώνα ήταν το Ελληνικό Προξενείο στην Θεσσαλονίκη (σήμερα Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα).

1908 ~ Ξεσπά το κίνημα των Νεότουρκων κατά του

σουλτάνου με βασικό πυρήνα και ορμητήριο των επαναστατών τη Θεσσαλονίκη. Συλλαμβάνεται ο σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ και φυλακίζεται στη βίλα Αλλατίνη (σήμερα φιλοξενεί την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας)

1909 ~ Από τον Αβραάμ Μπεναρόγια ιδρύεται η «Φεντερασιόν» (Εργατική Σοσιαλιστική Ομοσπονδία Θεσσαλονίκης)

Εδώ διαβάστε ένα ενδιαφέρον άρθρο με τίτλο "Επαγγέλματα και ασχολίες στη Θεσσαλονίκη του 1870-1920":https://users.auth.gr/~marrep/LESSONS/ERGASTIRI/NEW_TECHNOLOGY/5.1.htm

1911 ~ Εκδίδεται η εφημερίδα "Μακεδονία" από τον Κώστα Βελλίδη. Είναι η μακροβιότερη εφημερίδα της πόλης και η έκδοση της διακόπηκε προσωρινά το 1996.

[Το πρώτο της φύλλο κυκλοφόρησε στις 10 ’Ιουλίου τού 1911. Διευθυντής ήταν ό Κώστας Βελλίδης και υπεύθυνος ό Γρηγόριος Ωρολογάς. 

Το κύριο άρθρο τού πρώτου φύλλου της «Μακεδονίας» είχε τίτλο «Ή έπέτειος». 

Απηύθυνε χαιρετισμό για τη συμπλήρωση τριών χρόνων από την καθιέρωση τού τουρκικού συντάγματος και εξέφραζε την ελπίδα ότι θα γινόταν περισσότερο φιλελεύθερη η κατάσταση στην Οθωμανική αυτοκρατορία για να ωφεληθούν τόσο οι μουσουλμάνοι όσο και οι άλλες εθνότητες.]

Ο Ταξίν Πασάς υπογράφει 
τα πρωτόκολλα παράδοσης της Θεσσαλονίκης.

1912 ~ Η Θεσσαλονίκη ελευθερώνεται από τον ελληνικό στρατό. Ο Τούρκος στρατηγός Χασάν Ταξίν πασάς υπέγραψε το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης, χωρίς μάχη, μετά τη νικηφόρα προέλαση του ελληνικού στρατού στη Μακεδονία.

ο ελληνικός στρατός στη Λεωφόρο Νίκης 

η είσοδος του Β. Γεώργιου Α'

[ περισσότερα διαβάστε εδώ:
http://peritexnisologos.blogspot.gr/2015/10/26-1912.html
και εδώ :
http://www.karfitsa.gr/2014/10/26/26-oktovrioy-1912-i-apeleytherosi-tis-thess/ ]

η στιγμή της δολοφονίας 

1913 ~ Δολοφονείται στην πόλη από τον αναρχικό Αλέξανδρο Σχινά ο βασιλιάς Γεώργιος Α’. Τα αίτια και οι προθέσεις της δολοφονίας παραμένουν αδιευκρίνιστα.

Το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης

1914 ~ Ιδρύεται από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, μοναδικό για έξι δεκαετίες ανώτατο μουσικό ίδρυμα της χώρας.
[Τη διεύθυνση και οργάνωση του Ωδείου ανέλαβε ο Αλέξανδρος Καζαντζής τον οποίο είχε καλέσει από τις Βρυξέλες ο Βενιζέλος.]









1915 ~ Στρατεύματα της Αντάντ αποβιβάζονται στην Θεσσαλονίκη, η οποία γίνεται στρατιωτικό κέντρο του «Μακεδονικού Μετώπου»


[για όλο το ιστορικό πλαίσιο διαβάστε εδώ:
http://anemourion.blogspot.gr/2016/02/blog-post_87.html ]

1917 ~ καταστροφική πυρκαγιά καίει το μεγαλύτερο μέρος του ιστορικού κέντρου της πόλης σε έκταση 1200 στρεμμάτων. Επιστημονική επιτροπή με επικεφαλής τον Γάλλο πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ συντάσσει το νέο σχέδιο της πυρίκαυστης ζώνης.

         Ένα σπάνιο ντοκουμέντο από το Κινηματογραφικό Τμήμα του Σερβικού Στρατού

για περισσότερες λεπτομέρειες διαβάστε και εδώ: http://annagelopoulou.blogspot.gr/2012/08/h-1917.html

1921 ~ Ίδρυση της ΧΑΝΘ από επώνυμους θεσσαλονικείς της εποχής (Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος, Νομάρχης Θεσσαλονίκης Ν. Παρασκευόπουλος, κ.ά.). Η ΧΑΝ φέρνει το άθλημα του basket πρώτη φορά στην Ελλάδα.
    
 1922-1924 ~ Χιλιάδες πρόσφυγες από τον πόντο και τη μικρά Ασία

Πρόσφυγες στη Ροτόντα

καταφτάνουν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης μετά την Μικρασιατική καταστροφή και την υπογραφή σύμβασης ανταλλαγής πληθυσμών.



[για την ιστορική περίοδο της Θεσσαλονίκης από το 1900 μέχρι το 1930 μπορείτε να δείτε σε αυτή την καταπληκτική πλατφόρμα του  Εθνικού  Λογοτεχνικού και Ιστορικού  Αρχείου :
http://eliaserver.elia.org.gr/elia/site/thess/index.htm

κάτοικοι της Άνω Πόλης ...αποτελούν από μόνοι τους μια δική τους ιστορία...

η βίλα Αλλατίνη

 που για ένα χρόνο (1926) στέγασε την 

φιλοσοφική σχολή. 

1925 ~ Ιδρύεται το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, υπό την πρωθυπουργία του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, με πρώτη τη Φιλοσοφική Σχολή.

λεπτομέρειες δείτε εδώ: 
https://www.auth.gr/history

1926 ~ Δημιουργείται η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης.






1939 ~ Ιδρύεται η Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών, ένας από τους σημαντικότερους επιστημονικούς φορείς της Μακεδονίας.

1941 ~ Οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Θεσσαλονίκη (αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο... )

οι Γερμανοί στην Θεσσαλονίκη...
κάποιοι χαιρετάνε με υψωμένο  το χέρι...  

για κάποιες λεπτομέρειες δείτε εδώ:
http://www.mixanitouxronou.gr/i-germani-katalamvanoun-ti-thessaloniki-o-dimarchos-milage-gia-ippotiko-ke-genneofrona-germaniko-strato-i-katiki-apantisan-me-to-proto-sampotaz-stin-katechomeni-evropi/

και ένα βίντεο της ομάδας του facebook"Παλιές Φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης"με φωτογραφικό υλικό από την εισβολή και την κατοχή ...

1943 ~ Εκτοπίζονται όλοι οι Εβραίοι της πόλης (το 1940 αριθμούσαν 49.000 άτομα) από τους Γερμανούς ναζί και μεταφέρονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εκτιμάται ότι 45.000 από αυτούς εξοντώθηκαν εκεί.
(ότι και να πω θα είναι πολύ λίγο...Κάθε έννοια ρατσισμού ...σκοτώνει.

Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης ξεσηκώθηκαν στο Άουσβιτς και οργάνωσαν την ανατίναξη του τέταρτου κρεματορίου και τα κατάφεραν. Οι υπαίτιοι βρήκαν φρικτό θάνατο αμέσως μετά...Όταν οργάνωναν την ανατίναξη συνεννοούνταν μεταξύ τους τραγουδώντας στίχους του Βαμβακάρη. Αυτό είναι μια σχετικά άγνωστη ιστορία . Να προσθέσω επίσης πως από την Θεσσαλονίκη τα τρένα δεν κουβάλησαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης μόνο Εβραίους αλλά και αρκετούς αντιστασιακούς ...
Θα παραθέσω ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Primo Levi "Eάν αυτό είναι ο Άνθρωπος"

<< Στη ζωή όλοι ανακαλύπτουν – αργά ή γρήγορα – ότι η απόλυτη ευτυχία είναι ανέφικτη, αλλά λίγοι θα εμβαθύνουν στο αντίθετο συλλογισμό: ότι ανέφικτη είναι και η απόλυτη δυστυχία.
Οι περιστάσεις της ζωής που αποκλείουν την πραγματοποίηση και των δυο αυτών οριακών καταστάσεων, απορρέουν από την ανθρώπινη φύση, φύση εχθρική προς την έννοια του απείρου.
Τις αποκλείει η σταθερή άγνοια του μέλλοντος που άλλοτε ονομάζεται ελπίδα και άλλοτε αβεβαιότητα για το αύριο. Τις αποκλείει η βεβαιότητα του θανάτου που βάζει τέλος σε κάθε χαρά αλλά και σε κάθε θλίψη.
Τις αποκλείουν οι αναπόφευκτες υλικές φροντίδες που όπως δηλητηριάζουν τη διαρκή ευτυχία, με τον ίδιο τρόπο μας αποσπούν αδιάκοπα από τη σκέψη της δυστυχίας που μας απειλεί, καθιστώντας την αποσπασματική και γι’ αυτό υποφερτή.
Οι στερήσεις, το κρύο, η δίψα, τα χτυπήματα ήταν ακριβώς αυτά που δεν μας άφησαν να βουλιάξουμε στο κενό της απέραντης απελπισίας, στη διάρκεια του ταξιδιού και μετά. Όχι ακριβώς η επιθυμία μας να ζήσουμε ούτε η συνειδητή εγκαρτέρηση: γιατί οι άνθρωποι που είναι ικανοί γι’ αυτό είναι λίγοι και εξαιρετικοί, κι εμείς δεν ήμασταν παρά κοινοί άνθρωποι>> (σελ. 18-19) )

για λεπτομέρειες δείτε εδώ:   https://thessmemory.wordpress.com/2016/03/12/%CF%84%CE%B1-%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7-%CE%AC%CE%BF%CF%85%CF%83/  

Απελευθέρωση. Πλατεία Αγίας Σοφίας – Παρέλαση ΕφεδροΕΛΑΣιτών.
Διακρίνετε το "κόκκινο σπίτι"

1944 ~ Στις 30 Οκτωβρίου αποχωρούν οι Γερμανοί και στην πόλη εισέρχονται στρατιωτικές μονάδες της ΕΛΑΣ.
  (εδώ δείτε σπάνιες φωτογραφίες από την απελευθέρωση :
 https://xyzcontagion.wordpress.com/2012/10/30/spanies-foto-uessaloniki-apelef8erosi/


1948 ~ Δολοφονείται από άγνωστους δράστες ο Αμερικανός δημοσιογράφος Τζόρτζ Πολκ.

1957 ~ Διαμορφώνεται και επεκτείνεται η νέα παραλία. Ξηλώνονται οι γραμμές του τραμ και δρομολογούνται λεωφορεία.

1960 ~ Εγκαινιάζει τη λειτουργία του ο πρώτος πειραματικός τηλεοπτικός σταθμός στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Αρχίζει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου.

1961 ~ Ιδρύεται το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με πρώτο διευθυντή 

τον σκηνοθέτη Σωκράτη Καραντινό.

ο Γρηγόρης Λαμπράκης 

1963 ~ Στις 22 Μαΐου τραυματίζεται θανάσιμα  ο βουλευτής Γρηγόρης Λαμπράκης από παρακρατικούς.
Πεθαίνει τέσσερις μέρες αργότερα, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. 






(...Ακούστε την ιστορία του Κεμάλ
ενός νεαρού πρίγκιπα, της ανατολής
απόγονου του Σεβάχ του θαλασσινού,
που νόμισε ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ
και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων...
...«νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί,
με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί»
Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ
Καληνύχτα...)

(στίχοι: Γιάννης Γκάτσος... έκρινα πως ταιριάζουν στην προσωπικότητα του Γρήγορη Λαμπράκη)

η βιογραφία του :http://www.sansimera.gr/biographies/164




1963 ~Ανοίγει τις πύλες του το Αρχαιολογικό Μουσείο

Θεσσαλονίκης.

1978 ~ Στις 20 Ιουνίου ισχυρός σεισμός 6,5 βαθμών

 κατάρρευση της πολυκατοικίας
με τα περισσότερα θύματα   

της κλίμακας Ρίχτερ συγκλονίζει την πόλη, προκαλώντας 45 θύματα και μεγάλες καταστροφές σε σπίτια και μνημεία.




1992 ~ Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου γίνεται Διεθνές, περιλαμβάνοντας Διαγωνιστικό Τμήμα ταινιών μεγάλου μήκους πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών με την πρώτη ή τη δεύτερή τους ταινία.


1994 ~ Ιδρύεται το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη.

Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού 

1997 ~ Η Θεσσαλονίκη κηρύσσεται πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το έτος.

2006 ~ Ξεκινούν τα έργα για τη δημιουργία του δικτύου Μετρό της Θεσσαλονίκης.
( και ακόμη συνεχίζονται !! εν έτη 2016...)
2008 ~ Ανάπλαση νέας παραλίας με ανασχεδιασμό του θαλασσίου

μετώπου της πόλης από τον Λευκό Πύργο έως το Μέγαρο Μουσικής, την λεγόμενη Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης.

και απολαμβάνουμε πλέον αυτό το θέαμα όταν κάνουμε την βόλτα μας...

2011 ~ Η Θεσσαλονίκη ανακηρύσσεται Ευρωπαΐκή Πρωτεύουσα Νεολαίας για το έτος

Και η ιστορία συνεχίζετε…

(έκανα ότι μπορούσα για να συγκεντρώσω άρθρα με στοιχεία και φωτογραφίες στις παραπομπές μου, για τις διάφορες ιστορικές περιόδους της πόλης, με κριτήριο να είναι όσο γίνετε πιο αντικειμενικές. Αν δεν τα κατάφερα συχωρέστε με... )